Türk Ceza Kanunu’nun 272. maddesi uyarında yalan tanıklık suçunun cezai müeyyideleri hüküm altına alınmıştır. Şöyle ki;

Yalan Tanıklık

Madde 272- (1) Hukuka aykırı bir fiil nedeniyle başlatılan bir soruşturma kapsamında tanık dinlemeye yetkili kişi veya kurul önünde gerçeğe aykırı olarak tanıklık yapan kimseye, dört aydan bir yıla kadar hapis cezası verilir.

(2) Mahkeme huzurunda ya da yemin ettirerek tanık dinlemeye kanunen yetkili kişi veya kurul önünde gerçeğe aykırı olarak tanıklık yapan kimseye bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası verilir.

(3) Üç yıldan fazla hapis cezasını gerektiren bir suçun soruşturma veya kovuşturması kapsamında yalan tanıklık yapan kişi hakkında iki yıldan dört yıla kadar hapis cezasına hükmolunur.

(4) Aleyhine tanıklıkta bulunulan kişi ile ilgili olarak gözaltına alma ve tutuklama dışında başka bir koruma tedbiri uygulanmışsa, yüklenen fiili işlemediğinden dolayı hakkında beraat kararı veya kovuşturmaya yer olmadığına dair karar verilmiş olması koşuluyla, yukarıdaki fıkralara göre verilecek ceza yarı oranında artırılır.

(5) Aleyhine tanıklıkta bulunulan kişinin gözaltına alınması veya tutuklanması halinde; yüklenen fiili işlemediğinden dolayı hakkında beraat kararı veya kovuşturmaya yer olmadığına dair karar verilmiş olması koşuluyla; yalan tanıklık yapan kişi, ayrıca kişiyi hürriyetinden yoksun kılma suçuna ilişkin hükümlere göre dolaylı fail olarak sorumlu tutulur.

(6) Aleyhine tanıklıkta bulunulan kimsenin ağırlaştırılmış müebbet hapis veya müebbet hapis cezasına mahkûmiyeti halinde, yirmi yıldan otuz yıla kadar hapis cezasına; hükmolunur.

(7) Aleyhine tanıklıkta bulunulan kimsenin mahkûm olduğu hapis cezasının infazına başlanmış ise, altıncı fıkraya göre verilecek ceza yarısı kadar artırılır.

(8) Aleyhine tanıklıkta bulunulan kişi hakkında hapis cezası dışında adlî veya idari bir yaptırım uygulanmışsa; yalan tanıklıkta bulunan kişi, üç yıldan yedi yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.

Hukuku aykırı bir fiil nedeniyle başlatılan bir soruşturma kapsamında; bu olayı gören ve duyan kişilerin bilgisi dâhilinde tanıklığına başvurulmaktadır. Ancak, hukuk düzeni tanık olabilecek kişilerin gerçeğe uygun olmayan beyanda bulunmaları durumunda işbu tanıklara ilişkin caydırıcı olması amacıyla haklarında ceza verilmesine hükmetmiştir.

Tanık, hukuk düzeninde yargılama konusu olaya ilişkin duyu organlarının en az biri aracılığıyla öğrendiklerini yetkili makamlara ileten ve işbu yargılamanın konusu olmayan kişilerdir. Türk Ceza Kanunu tanık sıfatınla bulunanlara birtakım hak ve yükümlülükler yüklemiştir. Tanığa kanun tarafından yüklenen en önemli yükümlülük ise, yargılama konusuna ilişkin adli ve idari makamların tanığı bizzat davet etmesi ve tanığın öncelikle yemin etmesi suretiyle bildiklerini huzurda beyan etmesidir. Fakat tanık bildiklerini izah ederken doğru söyleyeceğine dair yemin etmiş olduğundan, yalan beyanda bulunma ihtimaline binaen birtakım cezai yaptırımlar düzenlenmiştir.

Türk Ceza Kanunu’nda yetkili kişi veya kurul önünde gerçeğe aykırı olarak tanıklık yapan kimseye 4 aydan 1 yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılması hüküm altına alınmıştır. Kişinin adli veya idari makamlar huzurunda bildiklerini doğru anlatmaması bir nevi adaletin doğru tecelli etmesini engelleyici beyanlarda bulunması kişilerin adalete olan inançlarını sarsacağı ve adil bir sonuca ulaşılmasının mümkün olmayacağı sonucu doğurduğundan, Türk Ceza Kanunu işbu konuda yalan beyanda bulunulmasının cezai yaptırımını hapis cezası olarak düzenlemiştir.

Avukat Gizem GONCE