78 Maddelik Yeni Yasa 20 Mayıs’ta Yürürlüğe Giriyor
Çin, özel sektör yatırımlarını ve girişimciliği desteklemeye yönelik önemli bir adım attı. Çin Ulusal Halk Kongresi Daimi Komitesi, “Özel Ekonomiyi Teşvik Yasası”nı üçüncü kez görüşmesinin ardından kabul etti. Xinhua Haber Ajansı’nın aktardığına göre, yasa 20 Mayıs 2025’te yürürlüğe girecek.
Toplam 78 maddeden oluşan düzenleme; özel sektörün piyasaya erişimini kolaylaştırmayı, fikri ve endüstriyel mülkiyet haklarını korumayı, kamu-özel sektör ilişkilerini düzenlemeyi ve özel girişimcilere daha fazla yasal güvence sağlamayı hedefliyor.
Ekonomik Belirsizliklere Karşı Özel Sektör Güçlendiriliyor
Çin, ABD ile yaşanan ticaret gerilimlerinin ve artan dış belirsizliklerin gölgesinde iç talebe ve yerli üretime daha fazla yönelmiş durumda. Bu süreçte, ülkenin inovasyon ve büyüme potansiyelinin büyük kısmını oluşturan özel sektöre yönelik desteklerin önemi artıyor.
Ulusal İstatistik Bürosu verilerine göre Çin’de 57 milyondan fazla özel işletme bulunuyor. Bu işletmeler, ülkenin Gayri Safi Yurtiçi Hasılasının %60’ını, teknolojik yeniliklerin %70’ini ve şehirlerdeki istihdamın %80’ini sağlıyor.
Özel Sektörde Güven Zedelenmişti
Ancak son yıllarda özel sektörde güven ortamı zayıflamıştı. Kovid-19 sonrası toparlanma sürecindeki kırılganlık, ABD ile yaşanan jeopolitik gerilimler ve Alibaba, Didi, Tencent gibi dev firmalara yönelik açılan anti-tekel soruşturmaları sektörde tedirginlik yaratmıştı.
Bu ortamda, 2024 yılında özel sektör yatırımları %0,1 oranında düşüş gösterdi. Ayrıca, özel sektörün toplam sabit sermaye yatırımlarındaki payı 2019’da %56,42 iken, 2024’te %50,08’e geriledi.
Hükümet Güveni Tazelemek İstiyor
Pekin yönetimi, özel sektördeki güven kaybını telafi etmek amacıyla yeni yasal düzenlemelerle harekete geçti. Her ne kadar bu adımların ekonomik etkileri henüz tam anlamıyla hissedilmese de, 2025’in ilk çeyreğinde özel sektör yatırımları %0,4 oranında artış kaydetti.
Girişimcilerin Uzun Süredir Süregelen Şikayetleri
Çinli özel sektör temsilcileri, uzun süredir kamu ihalelerinde devlet şirketlerinin kayrıldığını, yerel yönetimlerle yapılan işlerde ödemelerin aksadığını ve krediye erişimin kısıtlı olduğunu dile getiriyor. Ayrıca, girişimciler gerekli yasal güvencelerden yoksun olduklarını belirtiyor.
Yeni Yasa ile Hukuki Güvence Güçlenecek
Yeni teşvik yasasının temel hedefi, hukuk devleti ilkesini güçlendirerek özel sektörün önündeki yapısal engelleri kaldırmak. Kanun koyucular, bu düzenlemeyle birlikte özel girişimcilere daha şeffaf, adil ve güvenli bir ekonomik ortam sunulacağını belirtiyor.