İstanbul Barosu ve Türk Ceza Hukuku Derneğince düzenlenen, Pazartesi Forumlarının bir yenisi, 03 Şubat 2020 Pazartesi günü saat 17.00’de baromuz merkeze bina konferans salonunda yapıldı. Forum yüksek bir katılımla gerçekleşti. Forumda, ‘Ceza Hukukunda Yeni Usuller/ Seri Muhakeme, Basit Yargılama’ konusu ele alındı.
Türk Ceza Hukuku Derneği Başkanı Av. Mehmet İpek’in açılış konuşmasından sonra forum oturumuna geçildi. Oturumu Derneğin Eski Başkanlarından Prof. Dr. Köksal Bayraktar yönetti.
Geçen yılsonuna doğru yargı reformu çerçevesinde iki yeni yargılama usulünün yargı hayatına girdiğini belirten Bayraktar, bunun sebebinin 1980’lerden bu yana ve özellikle son 15 yılda ceza davalarının artması olduğunu söyledi. Sadece 2018’de 2 milyon 400 binin üzerinde dava açıldığını, bunların 1.500’ünün sonuçlandığını kaydeden Bayraktar, nüfus dikkate alındığında 20 kişiden birinin ya sanık ya da suçlu olduğunu bildirdi. Tutukluluk sayısının da giderek arttığını vurgulayan Köksal Bayraktar, “Türkiye’de insanlar dost değil, birbirine düşman haline getirildi” dedi.
Adaleti ‘gerçeğin aranması’ olarak niteleyen, ancak günümüzde böyle olmadığını vurgulayan Bayraktar, ceza davalarının artmasına rağmen yargı ve emniyet kadrolarında azalmalar olduğunu, şüpheliler susma hakkını kullandığı için sistemin yavaş işlediğini bildirdi. Bayraktar, ön eleme, hükmün açıklanmasının geri bırakılması, ceza davasında uzlaştırma, özel hukukta arabuluculuk, kamu davasının açılmasının ertelenmesi, seri muhakeme ve basit yargılama gibi onarıcı adalet adına yapılan uygulamalarla adaletin aranmaya çalışıldığını anlattı.
Programın konuk konuşmacısı Türk-Alman Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Ali Kemal Yıldız, Seri Muhakeme Usulünde kanunda belirlenmiş suçlarla ilgili olarak soruşturmanın Cumhuriyet Savcısı tarafından yürütüldüğünü, savcı veya kolluk görevlilerinin şüpheliyi, seri muhakeme usulü hakkında bilgilendirmeleri gerektiğini söyledi.
Yıldız, kanun değişikliğinin 01 Ocak 2020’de yürürlüğe girdiğini bildirdi. Seri muhakeme usulünde dava açılması için savcının yeterli şüpheye ulaşmış olması gerektiğini belirten Yıldız, kovuşturmaya yer olmadığına karar verilmesinin koşullarının varlığı halinde seri muhakeme usulünün uygulanamayacağını söyledi.
Şüphelinin müdafiinin huzurunda seri muhakeme usulünü kabul etmesi gerektiğinin altını çizen Ali Kemal Yıldız, “Eğere suç topluca işlenmişse bütün şüphelilerin seri muhakeme usulünü kabul etmiş olmaları gerekir” dedi. Yıldız, konuşmasında seri muhakeme usulünü bütün aşamalarıyla anlattı.
CMK madde 251’de yapılan değişiklikle Ceza Muhakemesi Kanununa Basit Yargılama Usulünün eklendiğini belirten Ali Kemal Yıldız, bu usulü de tüm detaylarıyla anlattı. Seri Muhakeme Usulünde olduğu gibi Basit Yargılama Usulünde de pek çok sorun yaşanacağını, bir takım belirsizliklerin bulunduğunu ancak Basit Yargılama Usulünde avukatlara daha çok görev düştüğünün altını çizdi.
Sunumun tamamlanmasından sonra Yıldız katılımcılar tarafından soru yağmuruna tutuldu.